İşte bunlar hep dolunaydan ( mı? )

0
550

Bu aralar astrolojiyi takip eden çevremden yine uyarılar alıyorum. Bu sevgili arkadaşların evrenle arası pek bi iyi olduğundan ( ! ) Yıldızlar ve gezegenlerin hareketlerine bakarak, hâl ve hareketlerime dikkat etmemi nasihat ediyorlar sağolsunlar 🙂

Bu nasihatlerin en tepesinde de Dolunay geceleri geliyor. Sizinde malumunuz, dolunay olduğu akşamlar insanlara garip birşeyler oluyor negatif anlamda. Tabi bunların bilimsel anlamda hiç bir karşılığı yok. Ancak yinede böyle bir inanış var. Neymiş efendim daha agresif oluyormuşuz. Kaza ve belalar böyle gecelerde oluyormuş vs vs..

Bunu ben halk arasında Kurban Bayramının kazalı bayram ilan edilmesine benzetiyorum. Peki halk niye bayramı böyle tanımlıyor diye baktığımda, kurban adağını keserken dikkatsiz davranışlar ve tatile ya da memlekete gitmek isteyen halkımın aceleci hareket etmelerinden kaynaklı yaptığı kazaları görüyorum. Dolayısıyla bayram kazayı getirmiyor. Kaza oranı bu süreçte insanların dikkatsizliği ile pik yapıyor.

Ancak Dolunay ve etkileri efsanesine gelince hiç bir bilimsel ya da gözlemsel veri bulamıyorum. Merakımdan küçük bir araştırma yaptım. Yani dolunayda bize gerçekten bir haller oluyor mu diye. Bu dolunay efsanesine dair net bir inandırıcı bilgi edinemedim. Tabi sağolsun bilim insanları bu konuyu benden çok evvel ciddi araştırmışlar.

Dolunay zamanı kültürel öğelerin de etkisiyle vampirler, kurt adamlar, cinayetler, seri katiller ve uğursuzluklarla bağdaştırılmış hep geçmiş dönemlerde. Bunda Hollywood sineması ve medyanın çok büyük rolü olduğunu belirtmem gerek. Meselâ konu üzerine uzun yıllar araştırmalar yapan Kanadalı psikolog Ivan Kelly, yapılan çalışmaların birbiriyle tutarlılık göstermediğini ve dolunayda davranışların değiştiğine yönelik sonuç veren her çalışmaya karşılık aksi tezi savunan bir diğerinin de mutlaka bulunduğunu söylüyor. Yine Avusturya Sidney de dolunay geceleri köpek saldırılarının arttığını iddia eden vatandaşlara karşılık yine aynı bölgede köpeklerin çokça yasadagi yerlerde herhangi bir olaya rastlanmamış.

Bu tutarsız sonuçları değerlendiren Washington Üniversitesi’nden psikolog Eric Chudler, suç oranları, polis tutuklamaları ve intihar davranışlarında da dolunay zamanının anlamlı farklar yaratmadığını söylemiş. Chudler, bilim tarafından desteklenmemesine rağmen insanların halen dolunay zamanındaki suçları ve trafik kazalarını dolunayın etkisine bağlamakta ısrar etmelerini mistik güçlere inanmaları sebebine bağlamış. İnsan zaten hep böyle değil midir? Çözemediği ya da anlamlandıramadığı her anda konuyu gizemli ve gizli güçlere bağlamaz mı?

Ancak işin komik yanı dolunay dışında gelişen yüksek suç veya kaza oranlarını ayın hareketlerine bağlayamamaları:) Chudler’a göre bu yanlış inanışın bir diğer nedeniyse birbiriyle ilişkili olmayan olaylar arasında neden sonuç ilişkileri kurmak. Yani illa mevzuyu bir yere dayandırmak gaye.

İşte bu sebeple yakın bir arkadaşınız ya eş dost tayfasından biri çıkıp size “işte bunlar hep dolunaydan oluyor” derse inceden bıyık altından hafifçe gülün ve şöyle deyin; ” Bence bunlar değil ama senin şu temelsiz kurguların hep dolunay yüzünden. Ama bundan dolunayın da haberi yok” 🙂