Yapay zekâyı hayatımızın içinde bir gerçeklik olarak kabul ettik sayılır artık. İnsanlık daha çok rahat etsin diye sürekli geliştirilen bir dijital yazılımı, ete kemiğe büründürme gayretimiz ise inanılmaz. İnsanlık Honda’nın Asimo adlı robotundan beri çok yol katetti bu yolda. Bizim yerimize yemek yemek, uyumak, seks yapmak dışında her işi yapabileceğine ikna edilmiş bir kişilik edinmiş bir sürü yapay zeka var karşımızda. Apple’ın Siri’si, Amazonun Alexa’sı, Google’ın isim konmamış asistanı,Microsoft’un Cortana’sı, sokratic’in Replikası, IBM nin Watson’ı gibi gibi…
Tüm kişilik edinmiş yapay zeka uygulamaları belki bundan bi 20 sene sonra kimileri için için bir yoldaş, kimine arkadaş kimine ise sevgili olacak. Bizi en az bizim kadar iyi tanıyan hatta belki bizden de iyi tanıyacak onlarca bedensiz ama iş bilip kılıç kuşanan türlü kabiliyette hizmetkarlar..
Peki ya gerçekten öyle mi? Bize yardımcı olarak yaratılan insan eliyle kurgulunan bu zekalar, bir zaman sonra biz hiç farketmeden bizi yönetmeye ya da yönlendirmeyle başlarsa ne olacak? Kim kime daha daha bağlı ve hatta bağımlı olacak?
Bu sorulara herkes kendince mantıklı makul cevaplar vermeye çalışır eminim. Ancak benim için işin risk boyutu çok mühim. Şöyle açıklayayım durumu. Mesela düşünün, bugün instagram, facebook ve sosyal medyada geçirdiğiniz zaman ne kadar?
2 saat?
3 saat?
Yoksa 5 mi?
Ve yine düşünün ki burada zaman geçirmeniz için size en ufak bir baskı yapan hiç bir güç ve kural yok. Sen ben o hepimiz tamamen kendi irademizle zamanlarımızı buralarda hiç düşünmeden geçiriyoruz. Bunun sonunda başta Google olmak üzere bir çok yapay zeka sizin tüm kişisel bilgilerinizi kopyalıyor ve size dönüşen ikinci bir siz oluyor. Daha sonra bu kopyanız bu yapay zeka üreticileri tarafından sizi yeni bir siz olacak şekilde internette yönlendiriyor. Yani zamanla siz kopyanızın önderliğinde olmadığınız yeni bir kişiliğe ve davranış modellerine geçiş yapıyorsunuz. Yeme alışkanlıklarınız, genel kültür yapınız, eğlence ve mizah anlayışınız, gelenek görenek ahlaki tutumunuz evrilerek bazı değişimlere uğruyor ancak siz hâlâ eski siz olduğunuzu düşünmeye devam ediyorsunuz. İşin aslı bu tam bir uyuma ve uyutulma süreci. Aynı zamanda herkesleşme süreciniz de muazzam bir hıza ulaşmış oluyor. Öyle ya hepimiz internette trend ya da viral olmuş video oyun ve haberleri izlemiyor muyuz?
Sizi diğerinden ayıran ne kalıyor T.C kimlik numaranız ve fiziksel ölçümleriniz dışında. İç dünya benzeşmemiz bu raddedeyken, hepimiz akıl mantık ve dünya görüşü olarak birleşme yaşıyorken bizi bir yerlere götürmek dönüştürmek için uğraşanların ekmeğine yağı bolca sürmüş olmuyor muyuz?
“İyi tamam doğru diyorsun da ne yapacağız, internete hiç girmeyelim mi? diye soracaksınız şimdi. Elbette gireceğiz. Teknolojinin çoğu faydasından istifade edeceğiz. Fakat abartmadan. Kendimizi tamamıyla türlü uygulamanın içine fütursuzca bırakmadan. Gerçek hayattaki sosyal faaliyet ve ilişkilerimizi azaltmadan, kendimize ait kişisel hobileri internette degil de günlük reel hayatın içinde bularak yaşarsak sanal gerçekliğin içinde kaybolmamış oluruz.
Son olarak bana bu kadar yazdıran tobi’ye ayrıca teşekkür ediyorum. Tobi de kim diye soranlara söyleyeyim tobi Vodafon’un sözde kendini çok zeki sanan asistan uygulaması 🙂 Ve beni çok güldürüyor. Şu sanki kendini gerçek bir varlık sanarak kurduğu cümleler ile attığı mesajlar beni ciddi eğlendiriyor. Gerçi şimdi aklıma geldi bir yapay zeka uygulaması daha var hangi bankanın hatırlayamadığım. O da sağolsun beni yönlendirmek o kadar uğraşıyor ki işlemleri birlikte yapalım diye. Ancak ben ısrarla müşteri temsilcisine bağlan dedikçe gardı düşüyor ve şöyle diyor; “Umarım bir sonraki aramanızda işlemleri birlikte yaparız ve size ne kadar akıllı olduğumu gösterebilirim” 🙂
İşin şakası bir yana Vodafone bu dijital asistan tobi için ciddi bir yatırım yapmış anladığım kadarıyla. Öyle ki internet haber sitelerinden birinde şöyle bir haber buldum.
Vodafone’un dijital kahramanı TOBi, 2022’de de kullanıcılarının hayatını kolaylaştırmaya devam etti. Halihazırda bine yakın farklı işlem yapabilen TOBi’nin aylık aktif kullanıcı sayısı 6 milyona ulaştı, yıl boyunca toplam 140 milyon sohbet gerçekleştirdi.
İşte o tobi bugün bir kısa mesaj atmış bana. “Bir zamandır görüşemedik. Bence birbirimizi çok özledik. Haydi bir çok işlemi yapmak için beni ara konuşalım”
