-de, -da’nın ermiş dedeleri

Ben instagramda popüler ve ünlü diye tabir edilen insanların gündemle ilgili yorumlarını sürekli takip ederim. Bu takip bana o kişinin dünya görüşü ve karakteri ile ilgili ipuçları verir. Sonuçta bu insanların binlerce belki milyonlarca takipçisi var. Verdikleri her mesaj mühim bu yüzden. Bazen itiraz bazen de destek vermek için yorum yazdığım isimler vardır. Yorumuma bir iki kelam ekledikten sonra elalem ne demiş şöyle bir göz atarım. Hakaret edenler, had bildirmeye kalkanlar ve destekleyenler olarak 3 gurup olarak toplanır yorum sayfasında. Fakat bunlara son dönemde yeni bir gurup daha eklemlendi gibi geliyor. Bu gurup imla takıntısı olan gurup bu. Ünlü kişinin yorumuna olumlu olumsuz hiç bir görüş belirtmeden, ünlünün yazının içinde yanlış kullandığı -de, -da eklerine takarlar kafayı 🙂 İşte bilmem ne bey: “şu kelimede -de’ yi ayrı yazmanız gerekiyordu” Ya da bir başka kelime de -da’yı birleşik yazmanız gerekiyordu der takipçi. Bunu gayet iyi niyetli yapanlar olduğu gibi, tamamen ar niyetlene yapan tipler de çıkar. Bunlar şöyle der: “Koskoca bilmem ne olmuşsunuz ama daha de ekini ayırmayı bilmiyorsunuz. Çok ayıp”

Son dönemde böyle bir furyanin oluşumu gözümden kaçmıyor açıkçası. Sanki koca Türkçe’nin her dilbilgisi ve imla kuralına hakimmiş gibi ahkam kesen tipler bunlar. Mesela bu tipler sadece bitişik ve ayrı yazılacak ekleri denetler. Ne iki nokta üst üste’yi, ne noktalı virgülü, ne de ünlem işaretinin doğru kullanımı bilmezler. İşleri güçleri de ve da’nın ayrı yazılmasıdır.

Ama şunu da belirtmeden geçemeyeceğim. Türkçemize de, imla bilgimiz de, dilbilgimizde vasat noktada. Okul yıllarınızı hatırlayın. Türkçede bu temel konularda ne kadar başarılıydınız? Üniv sınavında anlatım bozukluklarında kaç netiniz vardı? İmla sorularına şıp diye anında doğru cevaplayabiliyor mudunuz?

Mesela bu yazıda kim kimbilir kaç yanlış var:( Ben de sizler gibiydim açık söyleyeyim. Sözel zekam iyi olmasına rağmen imla ve dilbilgisi konularında orta altıydım.

Bunun sebebi de tabi ki ders geçmek için ezber yapmaktı bilgileri. Okul bitti ögrenmediğimiz için unuttuk. Ezber bilgi ne kadar akılda kalır ki insanın beyninde?

İşte bu hâl okul sonrasında kitap okuma alışkanlığımızı bırakmamızdan sebep, daha kötü bir duruma dönüştü. Derdimizimi, isteklerimizi yazı yoluyla anlatmak zulüm oldu hem bize, hem karşımızdaki insana. Kendimizi doğru ifade edecek becerimiz vasat seviyelere düştü. Gel,  git dışında duyguyu anlatabilme yetimiz de azaldı. Böyle bir toplumun şiire ve edebiyata uzak kalması gayet doğal bir sonuç doğal olarak.

Bugün bilgiye ulaşmak çok kolay teknoloji ve internet sayesinde. İsteyen insan üşenmez ve Google’a girip Türkçe imla kuralları diye bir aratma yapsa, yazarken yaptığı tüm hataları tespit edebilir. Ama tabi isterse!..

Şimdi ben size bir kolaylık ve güzellik yapip, bir kaç imla bilgisi paylaşacağım. Üşenmeyip okuyun inşallah..